"स्त्रीवाद, संकल्पना आणि सिध्दांकन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
छो.ब. Pywikibot 3.0-dev |
Sandesh9822 (चर्चा | योगदाने) खूणपताका: no header मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन |
||
ओळ १९:
[[दलित]] [[स्त्रीवाद]] [[(Dalit Feminism)]] ही एक [[राजकीय विचारसरणी]] आहे. १९९६ साली [[गोपाळ गुरु]] यांच्या ''दलित वुमेन टॉक डिफरेन्टली'' (Dalit women talk differently) या लेखाद्वारे दलित स्त्रीवादाची चर्चा सुरु झाली.<ref>http://www.epw.in/commentary/dalit-women-talk-differently.html</ref> यापूर्वीदेखील १९९० पासूनच दलित स्त्रियांच्या वेगळ्या संघटनांमधून वेगळ्या दलित स्त्रीवादाची मांडणी चळवळीच्या पातळीवर होत होती. मुख्यप्रवाही स्त्रीवाद आणि दलित चळवळ यांनी दलित स्त्रियांच्या प्रश्नाकडे सिद्धान्ताच्या, विश्लेषणाच्या व कृतीच्या पातळीवर दुर्लक्ष केले हा तात्कालिक संदर्भ होता. त्याचप्रकारे [[फुले-आंबेडकरी चळवळी]]तील स्त्रियांच्या सहभागाचा ऐतिहासिक संदर्भही या चर्चेच्या पार्श्वभूमीला होता.<ref>पवार, ऊर्मिला आणि मून, मीनाक्षी(२०००).आम्हीही इतिहास घडवला.सुगावा प्रकाशन,पुणे</ref>
== पार्श्वभूमी ==
फुले आंबेडकरी चळवळीमध्ये स्त्रियांचा सहभाग लक्षणीय होता.[[जोतीराव फुले|जोतीराव फुल्यांनी]]व [[सावित्रीबाई फुले|सावित्रीबाई फुल्यांनी]] स्त्रीशिक्षणाची सुरुवात करुन (१८४८) दलित स्त्रियांनाही शिक्षणाची कवाडे खुली केली. यातीलच एका शाळेतील विद्यार्थीनी [[मुक्ता साळवे]] हिने ''आम्हां महारामांगांचा धर्म कोणता?''या निबंधातून दलित स्त्रीचे मातृत्वाचे [[अनुभव]] उच्चवर्णीय स्त्रियांच्या अनुभवांपेक्षा भिन्न आहेत अशी मांडणी केली. आंबेडकरी चळवळीतूनही [[डॉ. बाबासाहेब
स्त्रीवादी चळवळीने ७०च्या दशकापासून भारतात अधिक राजकीय कृती करण्यास सुरुवात केली. हुंडाविरोधी आंदोलने, बलात्कारविरोधी आंदोलने, घरगुती हिंसाचारविरोधी चळवळी यातून भारतातील स्त्रीवाद चळवळ सिद्धान्त व व्यवहाराच्या पातळीवर विकसित होत होता. या स्त्रीवादी चळवळीने दलित स्त्रीचा प्रश्न हा जातीचा प्रश्न आहे असे मानून त्याकडे दुर्लक्ष केले. या चळवळीचा केंद्रबिंदू नेहमी उच्चवर्णीय स्त्री होती.
| |||